Wat mag wel of niet in de vaatwasser?
Een vaatwasser is een onmisbare hulp in de keuken, waar u heel veel mee kunt reinigen. Er zijn echter ook de nodige voorwerpen en keukengerei die u beter niet in uw vaatwasser kunt stoppen. Om te beginnen met messen, houten snijplanken en vrijwel elk metaal dat geen rvs (roestvrij staal) is.
1. Messen en andere gereedschappen met scherpe randen
- Voorbeelden: messen, raspen, bladen voor keukenmachines, mixerbladen, mandolines en draagbare snijmachines
Om te beginnen is veiligheid één van de redenen om scherpe keukenhulpmiddelen niet in de vaatwasser te stoppen. Er bestaat altijd de kans dat iemand zichzelf per ongeluk snijdt tijdens het in- en uitladen van de vaatwasser. Vooral de wat grotere messen zoals koksmessen en gekartelde messen kunt u beter met de hand wassen. Kleine messen, zoals botermesjes, kunnen wel gewoon in de vaatwasser. Bovenop het risico op wonden is het niet goed voor snijkwaliteit van de messen om ze in de vaatwasser te zetten. De sterke wasmiddelen veroorzaken namelijk dat de scherpe randen van de messen sneller dof worden, wat vooral slecht is voor thuiskoks die hun messen niet vaak slijpen. Handgrepen kunnen ook worden beschadigd en metalen messen (vooral koolstofstaal) kunnen roesten.
Daarnaast moet u er ook rekening mee houden dat messen ook uw vaatwasser kunnen beschadigen door bijvoorbeeld in de rubberen coating op de afwasrekken te steken tijdens het schoonmaakprogramma.
2. Vrijwel elk metaal dat geen rvs is
- Voorbeelden: gietijzer, koolstofstaal, anti-aanbak pannen, geëmailleerd keukengerei, koper, aluminium
Naast voorwerpen met scherpe randen is het ook zaak om geen metalen anders dan roestvrijstaal in de vaatwasser te doen. Vermijd ook geëmailleerd gietijzer in de vaatwasser; het metaal is grotendeels beschermd, maar de geëmailleerde afwerking kan nog steeds worden beschadigd.
Tip: lees ons blog over rvs om meer te leren over dit materiaal.
Aluminium hoort ook niet thuis in de vaatwasser. Aluminium is namelijk erg reactief op water. Dit betekent dat het een witte of doffe laag (aluminiumoxide) creëert als het in aanraking met water komt. Om dit aan te pakken, anodiseren fabrikanten het vaak, wat betekent dat ze het coaten in een beschermende olielaag die niet reageert met andere stoffen. Het probleem is dat vaatwasmiddelen op fosfaatbasis deze geanodiseerde coating kunnen neutraliseren, waardoor het metaal de bekende olie-achtige kleur krijgt. Dit maakt het materiaal niet onbruikbaar, maar het ziet er niet mooi uit. Op de lange termijn is het ook niet goed voor de duurzaamheid van de apparatuur.
Aanslaggevoelige metalen zoals koper en messing kunnen ook het beste niet in de vaatwasser gestopt worden. Deze kunnen hun glans kunnen verliezen (en uiteindelijk schade kunnen oplopen) door agressieve reinigingsmiddelen.
Ook kookgerei met anti-aanbaklaag, zoals pannen, kunt u niet in de vaatwasser stoppen. De anti-aanbaklaag zal namelijk sneller afbreken wanneer u de pan in de vaatwasser stopt.
3. Breekbare platen, delicaat glaswerk en porselein
- Voorbeelden: fijn porselein, handbeschilderde borden, vergulde borden, bedrukte maatbekers, melk- en uraniumglas, fijn kristal en glaswerk.
Fijn serviesgoed, aardewerk en glaswerk dat waardevol of delicaat is, kunt u beter niet in de vaatwasser zetten, tenzij u bereid bent het risico te nemen dat u het verpest of breekt. Het probleem gaat verder dan alleen uw spullen kapot maken. Met de hand geschilderde ontwerpen op platen en gedrukte meetlijnen op glazen maatbekers kunnen na verloop van tijd slijten en kristal en glas kunnen troebel worden en verkleuren.
Weet dus dat wanneer u uw glazen maatbekers in de vaatwasser legt, de markeringen uiteindelijk kunnen vervagen en u weer nieuwe aan zult moeten schaffen.
4. Alles van hout
- Voorbeelden: houten snijplanken, lepels, spatels en slakommen
Ondanks dat het vrij voor de hand liggend is, zijn er nog steeds veel mensen die hun houten keukenmateriaal in de vaatwasser stoppen. Hout is een organisch materiaal dat kan worden beschadigd door vocht en hitte. Het absorbeert water, zwelt, trekt krom en scheurt.
5. Alles mechanisch
- Voorbeelden: pastarollen, vleesmolens, peper- zout- en kruidenmolens, deksels voor snelkookpannen
Plaats geen mechanische spullen in de vaatwasser. Als het tandwielen, krukken, bewegende delen of kleppen heeft, maak het dan met de hand schoon volgens de instructies van de fabrikant.
6. Natuursteen (marmer, graniet, enz.)
- Voorbeelden: graniet, leisteen en marmer
Steen is veel duurzamer dan hout, en toch mag ook dit niet in de vaatwasser. Wasmiddelen kunnen namelijk de afwerking beschadigen. Daarnaast kan blootstelling aan hoge hitte en veel water zijn tol eisen en zelfs breuken en barsten veroorzaken.
7. Niet-hittebestendige kunststof
Veel plastic keukenmaterialen zijn tegenwoordig prima hittebestendig - dat was vroeger niet zo - maar het blijft aan te raden om te controleren of het in de vaatwasser kan. Er zijn namelijk ook voorwerpen die er niet bestand tegen zijn. Als je die wel in de vaatwasser doet, kunnen ze verkleuren en vervormen.
8. Alles met een holle handgreep of thermische isolatie
- Voorbeelden: gardes, zilveren messen, sommige potten, sommige (ouderwetse) ijslepels, reiskoffiemokken, thermosflessen en andere geïsoleerde containers
Water vindt altijd een manier om in ruimtes te komen waar u het niet wilt hebben. In een vaatwasser komt het water zo in ruimtes als het afgesloten holle handvat van gebruiksvoorwerpen zoals gardes en sterling zilveren messen, maar ook in de vacuümwanden van thermische flessen en koffiemokken. Water dat in deze ruimtes komt, zal uiteindelijk zijn tol gaan eisen. Het product zal gaan roesten of beschimmelen.
Hopelijk bent u zo wat wijzer geworden over wat wel en niet in de vaatwasser mag. Heeft u nog vragen of wilt u advies? Neem gerust contact met ons op, we helpen u graag.
